Lekker varen in noordoost-Friesland

2.75 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Bootje
Varen in Friesland

Friesland staat bekend als provincie waar je prachtige vaartochten kunt maken. Heel eco, in een zeilboot, met de wind als voortstuwende kracht, of wellicht in een fluisterstil sloepje. Maar welke vaarwateren zijn er, en hoe komt het dat deze provincie zo waterrijk is? Puur op reis geeft een overzicht van de meren en vaargebieden in noordoost-Friesland én een klein stukje historie.

Duizend jaar geleden bestond het lage land van Friesland grotendeels uit veenachtig moerasgebied met poelen en kreken, meertjes, bossen, watergras en riet. Er waren nog geen dijken en elke winter overstroomden grote delen van het land. Mensen woonden verspreid door het hele gebied op de hoger gelegen zandruggen. Om het woeste gebied onder controle te krijgen bouwden ze dijken en groeven vaarten. Die vroege dijken hielden het niet en omdat het land nog steeds overstroomde spoelde de veenachtige bovenlaag langzamerhand weg. Zo vormden zich door de eeuwen heen de Friese meren. Het afgraven van de veengronden voor de winning van turf droeg nog eens extra bij aan de vorming van het merengebied.

In de loop der tijd ontstonden langs de vaarten kleine dorpjes en plantte men bossen op de zandruggen. Meertjes, moerassige gebieden en voormalige veenafgravingen werden ingepolderd. Het huidige karakteristieke Friese landschap is dan ook bijna geheel door mensenhanden gevormd. Toch herinneren de moerassige natuurgebieden en de verscheidene kronkelige vaartjes ons nog aan vroegere woeste tijden. 

Sneekermeer

Door het ontginnen van veen ontstond in de middeleeuwen het Sneekermeer. Door het meer loopt een zandrug, die vroeger werd gebruikt om door het meer te waden. Het is opmerkelijk dat het Sneekermeer voor het grootste deel buiten de stad Sneek ligt. De Houkesloot vormt de verbinding tussen Sneek en het Sneekermeer. Aan de noordzijde van het meer is een vrijwel altijd openstaande sluis. Het Sneekermeer is een prima startpunt voor een boeiende tocht over de noordoostelijke meren van Friesland.

Pikmeer

Voor veel watersporters is het Pikmeer een van de mooiere, kleine meren. Het meer heeft uitgangen van en naar diverse kleine wateren en wordt doorsneden door het Prinses Margrietkanaal. De uitgangen worden aangegeven door ribbakens. Om het meer zijn veel aanlegplaatsen en in Grouw is er een haven speciaal voor passanten. Omdat Grouw vroeger een groot deel van het jaar slechts via het water te bereiken was heeft het dorp een aparte, traditioneel Friese uitstraling. 

Princenhof en Alde Feanen

Deze plassen bestaan uit drie delen. De Princenhof, de Oude meren in het noorden, en het Eernewoudsterwijd in het oosten. Het vaargebied bestaat uit diverse grotere en kleinere plassen, smalle en brede waterwegen en sloten. In dit waterrijke moerasgebied leven meer dan honderd soorten broedvogels en groeien meer dan vierhonderdvijftig soorten planten. Omdat er op warme dagen met weinig wind nogal wat muggen en andere insecten zijn is een muggenmiddel geen overbodige luxe. Let op: het water is op verschillende plaatsen minder dan een meter diep en soms zo smal dat je elkaar niet kunt passeren. Aanleggen kan ondermeer bij het eilandje Rengerspôlle. Verder aan de gehele oostelijke oever van de brede Langesloot richting Wartena, en uiteraard in een van de vele jachthavens. In de dorpjes vindt je terrasjes, bars en restaurants om gezellig uit te gaan. En wil je nog even wandelen? Loop dan eens langs de gezellige verlichte oevers van onder andere Earnewâld. Leg voor een bezoek aan de enig overgebleven Griendboerderij van Friesland ook nog even aan bij het centraal gelegen Wartena. Lees ook de reportage over een bijzonder weekendje Friesland

Bergumermeer

Dit is het meest noordelijkste gelegen Friese meer, omdat het noordelijker gelegen Lauwersmeer van oorsprong een zeearm is en niet als ‘meer’ bestempeld wordt. Het Bergumermeer is een leuk vaargebied, maar houdt er rekening mee dat het aan de oevers behoorlijk ondiep kan zijn. Dit geldt zeker voor de oostzijde waar de diepgang soms maar vijftig centimeter is. Rond het meer zijn verschillende jachthavens, waaronder die van Bergum. Deze haven ligt lekker centraal, vlakbij de winkelstraat. Leuk weetje: het zeilboottype BM (Bergumermeerklasse) is genoemd naar het Bergumermeer. Het Prinses Margrietkanaal stroomt ook het Bergumermeer en deelt het in een zuidelijk en noordelijk stuk. Het zuidelijke vaarwater leidt naar de Leien.

De Leien

Ook de Leien ontstond door veenafgraving en dat maakt het water op veel plaatsen ondiep. Het meer was eerst een natuurgebied, maar tegenwoordig ook toegankelijk voor de watersporters met speciale eilandjes met aanlegplaatsen. Ook zijn de havens in de omgeving verbeterd en uitgebreid. Aan de oostzijde van de Leien is een strandje met paviljoen waar vooral windsurfers hun stekkie vinden. De vele eilandjes en zandbanken maken de recreatieplas in het bijzonder geschikt voor motorboten en kleinere zeilboten. Houdt wel rekening met de vaargeul die door het meer loopt. Via Drachten kun je weer terugvaren naar het Sneekermeer. 

Drachten

Aan de rand van Drachten zijn een aantal jachthavens, waaronder Jachthaven De Drait. Deze ruime jachthaven ligt midden tussen de nieuwe woonwijken, en is de grootste binnenhaven van noord Nederland. Vanaf de haven zijn de wateren De Sanding en de uit de geschiedenis bekende Drachtersvaart bereikbaar. De Drachtstervaart is ooit gegraven door achthonderd man. Het is aangelegd voor de turfwinning omdat de meeste turf over het water in trekschuiten vervoerd werd.

Tjeukemeer

Het Tjeukemeer is het grootste binnenmeer van Friesland. Dit meer is overigens ook te bereiken vanuit het Sneekermeer. Het Tjeukemeer ligt in de zuidwesthoek van de provincie en is meer dan tweeduizend hectare groot. Zowel vorm als oppervlakte van het meer zijn nogal veranderd onder invloed van stormvloeden en spontane, of aangestoken, bos- en veenbranden. Let op: bij harde wind kan een pittige golfslag ontstaan. Door het meer lopen vier betonde vaargeulen. Buiten de betonning is het niet overal even diep en zeker in het noordoostelijke deel moet je goed opletten. Hier kan het minder dan een meter zijn. Het meest westelijke deel van het meer wordt doorsneden door de snelweg A6. Aanleggen kan op enkele eilanden en verder is het verstandig er rekening mee te houden dat op het Tjeukemeer waterskiën en snelle pleziervaart toegestaan zijn.

Keuze genoeg bij Hotelspecials

Op stedentrip vanaf Rotterdam Airport

Op stedentrip vanaf Rotterdam Airport

Er zijn erg veel mooie steden te ontdekken in Europa, die een prima bestemming zouden zijn voor een stedentrip. Bezoek de meest indrukwekkende bezienswaardigheden, van historische monumenten tot moderne architectuur. Vliegen kan vanaf verschillende luchthavens, waaronder Rotterdam Airport. Deze luchthaven is compact en daardoor een fijne start voor jouw vliegreis. We vertellen we je in dit artikel meer over stedentrips maken vanaf Rotterdam Airport.

Lees verder

Het Forum Romanum in Rome: een reis door de tijd

Het Forum Romanum in Rome: een reis door de tijd

Ga je naar Rome dan stap je letterlijk terug in de geschiedenis. Rome is geplaveid met historische gebouwen en plekken. Natuurlijk kun je niet om het Colosseum heen, maar het politieke, religieuze en commerciële centrum van het oude Rome mag je ook niet missen: het Forum Romanum. Stap het Forum Romanum binnen en je wandelt terug naar de tijd van keizers, gladiatoren en politieke intriges.  In dit artikel nemen we je mee op een virtuele reis door dit iconische historische complex, en geven we handige tips voor een onvergetelijk bezoek.

Lees verder

Hij komt eraan, de Puur op reis Vakantie Special!

Hij komt eraan, de Puur op reis Vakantie Special!

Eind maart verspreiden we een speciale Vakantie Special onder de abonnees van onze nieuwsbrief. Voor de snelle beslissers hebben wij nog beperkte advertentieruimte. Adverteren kan in de vorm van een banner, een aanbieding of een advertorial waarin een accommodatie, bestemming of reis wordt uitgelicht. Maar de Vakantie Special heeft meer!

Lees verder

Win entreekaarten voor Keukenhof 2024

Win entreekaarten voor Keukenhof 2024

Dit jaar is een extra feestelijk jaar voor Keukenhof: het bloemenpark in Lisse viert in 2024 haar 75-jarig bestaan. Reden voor een feestje en door mee te doen aan onze prijsvraag kun je entreekaarten winnen om dit feestje mee te maken.

Lees verder

Kampeertips voor beginners

Kampeertips voor beginners

Of je nu jong of oud bent, kiest voor een tent of een luxe ingerichte sta-caravan op een camping of vakantiepark, als je voor het eerst gaat kamperen zul je vast iets hebben aan deze kampeertips. Kamperen geeft veel mensen het gevoel van vrijheid. Kamperen is een heel andere beleving dan een hotelkamer of appartement. Je kunt de serene rust van de natuur opzoeken en toch de nabijheid van een stad of leuke toeristische attracties.Heb je zelf kampeertips? Dan kun je andere beginnend kampeerders helpen door deze te delen.

Lees verder

Van Gogh Drenthe beste fietsroute van 2024

Van Gogh Drenthe beste fietsroute van 2024

De Van Gogh Drenthe is verkozen tot de beste fietsroute van 2024. De Nederlandse kanshebber troefde vier andere Europese kandidaten af: La Vélobuissonnière (Frankrijk), Unionsleden (Noorwegen en Zweden), Lech Radweg (Duitsland en Oostenrijk) en de Cykelleden Skåne (Zweden). De bekendmaking was op de eerste dag van de Fiets en Wandelbeurs in Utrecht.

Lees verder