Graubünden spoort prima

Madeleine van de Wouw - 03 januari 2017 - Zwitserland

2.625 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Heb je onlangs op televisie de reportage over Graubünden gezien? Al in 2012 spoorden wij spoorden door dit Zwitserse kanton. Met de bekende rode treinen reis je door kilometerslange tunnels, over metershoge bruggen en door een zeer afwisselend landschap: een perfecte manier om mooie plekken te ontdekken. Het werd om meerdere redenen een bijzondere ervaring.

In Graubünden kan een ritje met de trein naast zeer comfortabel van de ene plek naar de andere plek reizen, ook avontuurlijk en bijzonder zijn. Want wat dacht je van een ritje met de 'Moonlight Express', inclusief een echte Zwitserse kaasfondue? Of een tochtje naar St. Moritz, Klosters, Poschiavo en Landquart...

Sssssttttt

We vliegen naar Zürich en stappen op het grote station onze eerste trein in richting Graubünden. Het eerste dat opvalt als je op een Zwitsers perron stapt: het is er schoon. En dat geldt ook voor de treinen. Ze zijn comfortabel, er is plek genoeg voor je bagage en ze rijden keurig op tijd. Wij stapten per ongeluk in een stiltecoupé en werden binnen 30 seconden tot stilte gemaand. Stiltecoupé in Zwitserland betekent ook echt stiltecoupé. Kom daar bij ons maar eens om...

Met de Bernina Express, de stoomtrein die vooral reizigers naar de sneeuwpistes voert, gaan we van Bergün naar Alp Grüm. De trein stopt voor de deur van het enige restaurant op dit punt: het Albergo Ristorante. Vanaf hier een schitterend uitzicht op de gletsjer. Dit restaurant is overigens ook de stop van de Moonlight Express! Vanaf dit punt kun je ook een sneeuwschoenwandeling naar beneden maken naar het volgende station. Dat moeten we natuurlijk proberen en dat gaan we doen onder de bezielende leiding van onze gids Romeo Lardi, die mijn persoonlijke steun en toeverlaat is tijdens de spectaculaire afdaling.

Heel bijzonder is ook de Albulabaan. Deze stoomtrein wordt gebruikt voor personen- en goederenvervoer. Het Albulaspoor, met de hoge bruggen, is opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Een magnifiek uitzicht vanuit de trein is tijdens deze treinritjes bij de prijs inbegrepen! Hoe dat is zie je op onderstaand filmpje.

Tip:
Neem een Swiss Flexi Pas. Daarmee kun je door Graunbünden reizen met alle vormen van openbaar vervoer. De pas is voor meerdere dagen verkrijgbaar.

Over de Zwitserse Bahn

Blaadjes die het treinverkeer ontregelen? Het klinkt herr Kalberen, vakbedrijfsleider van de Rhätische Bahn, hilarisch in de oren. En terecht, want er moet nogal wat gebeuren willen de treinen in Zwitserland niet rijden. Voor het 'naaldenprobleem’ van afvallende boomnaalden hebben de Zwitsers dan ook een ingenieus systeem bedacht: via bakken die onder de locomotieven hangen, wordt zand over de rails gestort om deze stroef te maken.

De hoofdwerkplaats van de Rhätische Bahn staat in Landquart, waar Kalberen de scepter zwaait. In het bedrijf werken zo’n 1200 mensen. 350 houden zich bezig met het onderhoud en de veiligheid van het spoor en de treinen. Naast verschillende werkplaatsen heeft Landquart ook een opleidingscentrum voor jongeren die zich willen specialiseren in onderhoud en techniek. De Rhätische Bahn is voor een deel in handen van Zwitserland, een gedeelte is privé en ook het kanton Graubünden heeft een aandeel in het spoor.

Het Zwitserse spoornet bedraagt in totaal zo’n 250.000 kilometer, waarvan 384 kilometer in Graubünden ligt. Er zijn 114 tunnels die in totaal 56,6 kilometer lang, dat is ruim 15 procent van het aantal kilometers spoor. De langste tunnel is 19 kilometer. De 582 bruggen zijn samen 15,4 kilometer lang. Dat is vier procent. De brug met het sterkste stijgingspercentage is de Langweser/Landwasser: ruim 70 procent tot 2253 meter.

Het treinmaterieel van Graubünden bestaat uit 110 locomotieven, die samen tussen de 9500 en 111.000 kilometer per maand afleggen. In de werkplaats van de Rhätische Bahn staat de '632', de locomotief die in januari 2007 in een lawine terecht kwam. Ruim 40 procent van de locmotief was verwoest maar de 632 rijdt al weer heel wat jaren dankzij de vakkundig uitgevoerde herstelwerkzaamheden in de werkplaats. "Het is ons paradepaardje", lacht Kalberen.

Na ons uitgebreide bezoek aan de werkplaats vervolgen we onze weg per spoor richting Bergun. Want groot materieel is leuk, maar ook kleine treinen zijn de moeite waard.

Sporen in het klein

En die kun je zien in het locomotiefmuseum Bergun van de Rhätische Bahn dat sinds juni 2012 geopend is. In het museum, dat is opgezet als een ‘kijk- en wetenschapsmuseum’ wordt het belang getoond van de Rhätische Bahn, waarvan het spoor deel uitmaakt van het Unesco Werlderfgoed. Het museum neemt je mee langs het spoor en liefhebbers van modeltreinen kunnen hun hart ophalen aan de spoorlijnen, stationnetjes en bewegende treinen. In het museum is een simulatieruimte om treinen te bedienen. Ruim 60 bouwers werkten aan de modelbouwtreintjes.
Ook het gebouw waarin het museum gehuisvest is, is de moeite waard. Het stamt uit 1909 en was ooit een opslagplaats voor materieel van het Zwitserse leger. Bergun ontvangt in de winter zo’n 100.000 bezoekers die zich vermaken op de lange latten en met andere sneeuwactiviteiten. Velen komen per trein en combineren de stop op het station met een bezoekje aan dit museum!

We nestelen ons weer in de warme treincoupé en vervolgen onze weg. De uitzichten zijn zo spectaculair dat je niet in slaap dommelt, hoe graag je dat ook misschien wilt. Want zeg nou zelf: een rode trein die door een wit besneeuwd landschap zoeft, over torenhoge bruggen rijdt, door lange donkere tunnels suist... dat wil je gewoon niet missen. Nee, of je nu in de zomer of in de winter door Graubünden spoort, het spoort altijd goed!