Bad Pyrmont, gezond oud
Weggestopt in het Weserbergland van Nedersaksen lijkt Bad Pyrmont een gevecht te voeren met de tijd. Alles ademt historie en traditie in het stadje met bijna 21.000 inwoners, dat zich in Duitsland al vijf eeuwen kuuroord mag noemen.
In het kuurpark met palmentuin, op de centrale Hauptallee, bij de natuurlijke bronnen; je verwacht er elk moment een paardenkoets, die het adellijke echtpaar komt afzetten voor de dagelijkse gezondheidswandeling. En wellicht sta je wel op de plek waar de Nederlandse koning Willem III zijn tweede vrouw Emma ten huwelijk heeft gevraagd…
Een stadswandeling moet je beginnen op de Brunnenplatz. Hier vind je ook Der Hylligen Born, de belangrijkste van de zeven nog actieve bronnen in de stad, en de Wandelhalle, waarin kuurgasten bij regenachtig weer overdekt hun dagelijkse loopje konden (en kunnen) doen. De hal is bovendien interessant, omdat je er uit de muur (tegen betaling van 20 eurocent voor een plastic bekertje) het water uit verscheidene bronnen kunt proberen. De smaken zijn extreem: van zwaar ijzerhoudend tot zeezout, maar in alle gevallen olie voor de innerlijke machinerie.
Tijd voor een heuse drinkkuur hebben we niet, wel om de therapie te beschrijven. Daartoe lopen we naar de Hauptallee, de strakke laan met een lengte van precies 500 passen. De drinkkuur is een combinatie van heen en weer wandelen over de allee en drinken, heel veel drinken. Het programma van 21 dagen begon met één glas bronwater en eindigde drie weken later met 21 glazen: 7 voor het ontbijt, 7 voor de lunch en 7 voor het diner. Niet voor niets stonden op de plek van het huidige Steigenberger Hotel en Spa, aan de Heiligenangerstraße, 100 kleine toiletten, om de kuurgast een gruwelijke gang naar de eigen hotelkamer of nog erger te besparen. De bijzondere voorziening is weliswaar al lang verdwenen, maar nergens anders hebben we zoveel publieke toiletten gezien als in Staatsbad Pyrmont.
Aardbeientempel
We zijn halverwege op de Hauptallee, de terrasjes aan beide zijden liggen net achter ons, als we rechtsaf slaan naar een volgend hoogtepunt. Het kuurpark uit de 17de eeuw biedt 17 hectare natuurbeleving en wandelgenot. Langs de strakke lanen staan veelal zeldzame bomen, de landschapstuinen liggen erbij als plaatjes, met de palmentuin als verrassende bijzonderheid. Van mei tot oktober staan hier jaarlijks circa 300 grote palmen te pronken, waarvan de oudste zeker 400 jaar oud is. In de andere maanden is deze plek leeg, dan overwintert het groen in een naburige hal.
Natuurlijk, het historische slot ligt er ook mysterieus bij, achter de gracht en de hoge muren, maar wij kiezen vandaag in het kuurpark voor het Nederlandse verhaal. De hoofdpersoon is de voorname Anna Maria Fagel geboren Boreel, die op 30 juni 1781 in Bad Pyrmont arriveert voor een drinkkuur van enkele weken. Tot 16 juli gaat alles goed, maar dan komt de 43-jarige dame uit Den Haag plotseling te overlijden in het badhuis. De doodsoorzaak? De combinatie van bronwater en een bovenmatige hoeveelheid aardbeien, een lekkernij uit de streek, zijn de vrouw fataal geworden. Ze wordt begraven in het kuurpark, op de plek waar later een tempel met Dorische zuilen overheen is gebouwd. Stadsgids Christine Tanneberger, die onderzoek naar het voorval heeft gedaan, is ervan overtuigd dat slechts weinigen weten dat de aardbeientempel feitelijk de laatste rustplaats is van Anne Maria Fagel, de Haagse die zo van rood fruit hield.
Oosters en kruiden
We laten de geschiedenis los voor een eigentijdse activiteit. Voor het wellness valt de keuze op het aanbod in het eigen hotel, het vijfsterren Steigenberger, dat tegen het kuurpark aan ligt. Bad Pyrmont heeft weliswaar met de Hufeland Therme een complex met baden, sauna’s, een sneeuwparadijs en een voor Duitsland unieke zeezoutgrot, maar ik zoek dit keer de intieme combinatie van hotelovernachting en behandeling. De therapeut, een Duitse jongeman met een voorliefde voor het strand van het Westland, stelt een behandeling voor in de hammam, gevolgd door een kruidenstempelmassage.
In de oosterse badruimte kom ik voorover te liggen op een warme, marmeren tafel en wordt mijn lijf met schuimende olijfzachte zeep gereinigd. Dan krijgt de voorkant eenzelfde behandeling, eveneens afgerond met een spoelbeurt met warm water. Een heerlijk gevoel, want naarmate het water verdwijnt, dringt telkens een warmere gloed door op de plekken die de tafel raken, zoals bovenbenen, schouderbladen, billen en voeten.
Na te zijn afgedroogd, verpoos ik een kwartiertje met een kopje thee in een ligstoel bij het zwembad, in afwachting van de massage. In de fris ruikende ruimte wordt met een warm honingpreparaat een deel van mijn blote lichaam ingesmeerd, terwijl handdoeken het andere deel heerlijk warm houden. Die gladde vloeistof duwt de therapeut, dezelfde jongeman van de Westlandse kust, met warme kruidenstempels diep in mijn huid. Een heel aangename en trendy behandeling, die me uiteindelijk – ik zal daar eerlijk over zijn – serieus in slaap brengt.
Pure voeding
Voor het avondeten kies ik een andere lokaliteit, waar een andere specialiteit van Bad Pyrmont wordt aangeboden. Het viersterrenhotel Bergkurpark biedt sinds kort het Heilwassermenu aan. Voor elk onderdeel van het 4-gangenmenu wordt water gebruikt uit lokale bronnen; niet puur uiteraard, de vloeistof ondergaat eerst de nodige behandelingen. Drie maanden lang is onderzoek gedaan welk water van welke bron het meest geschikt was om voor het menu in aanmerking te komen. Het resultaat: kleurrijke combinaties met verrassende smaken, waarbij we ook het drankje van hazelnoot niet onvermeld kunnen laten.
Pure voeding ook de andere ochtend, bij het ontbijtbuffet in het Steigenberger. In de eetzaal, met uitzicht op het kuurpark, staan bij veel producten kaartjes met het betreffende vetgehalte en het aantal calorieën. Sinaasappels kun je er naar hartenlust zelf persen, vers fruit is volop voorhanden. In de kwark doe ik een aantal aardbeien, als een soort eerbetoon aan Anna Maria Fagel, de Haagse die het in Bad Pyrmont ook zo naar haar zin had.